Lait na ki Khasi-Garo, kiwei kim jied ïa ki seng riewlum

Kumba la ju sakhi ha kine ki phew snem ba la leit, la ju shem ba ki jaitbyn-riew bym dei Khasi, Garo, kim ju kham jied ïa ki seng riewlum bad ki jied beit ïa...

Kynjatshai

— 3 minutes read

Kumba la ju sakhi ha kine ki phew snem ba la leit, la ju shem ba ki jaitbyn-riew bym dei Khasi, Garo, kim ju kham jied ïa ki seng riewlum bad ki jied beit ïa ki seng nabar jylla ne National Parties kum ka Indian National Congress, ka BJP bad kane ka paw shai ha kiba bun ki jaka ne konstitwensi ha nongbah Shillong ha kaba kiwei ki jaitbyn-riew ki kharoi bha bad kumjuh sha kiwei ki jaka kiba ki ïabun bha.

Katto katne bnai mynshwa, u nongïalam ka seng riewlum, u bah Bindo M Lanong u la ong ba um kwah ban leit ïakhun biang na East Shillong namar ba um sngew don jingkyrmen shuh ba la bun palat ki bym dei Khasi, ki bym ju jied ïa ka seng riewlum. Kane ka jingkren jong u bah Bindo ka la dei ban pynkyndit ïa ki nongïalam seng trai ri ha kane ka jylla ba kiwei ki jaitbynriew kim ju kham jied ïa ka seng riewlum. Ha sor Shillong la bun ki jaka ne ki konstitwensi la rai kiwei ki jaitbynriew ïa ka jing-jop jingrem jong u kyrtong. Kyn-maw mynshwa ba u Myntri Rang-bah barim ka jylla uba la bam kwai ha Duwar u Blei, u bah BB Lyngdoh u la lah ban pynjop ar sien ïa u kyrtong ka Hills People Union (HPU) kaba la pynduh noh ban thaw ïa ka UDP, na Laban (kon-stitwensi barim) halor ka nongrim ba kiwei ki jaitbynriew kiba dei ki trai shnong ha kane ka jylla, ki dei ban jied ïa ki seng trai jylla lada ki kwah ban don ban sah ha ka jingsuk bad ka jingshngaiñ.

Ïa ka Meghalaya la pynurlong lyngba ka jingïakhih kaba jai jai ban dawa ban ïoh ïa ka jylla lajong ban synshar hi dalade ïalade katkum ka jingstad jong ki trai shnong, hynrei kam long satia kumta bad ka daw ka dei namar ba ki trai shnong ki shah pynbieij ha ki seng heh ne national parties. Ki seng heh nabar jylla ne ki national party ki lah ban ong ba ki trai shnong ki lah ban synshar katkum ka jingstad jong ki, hynrei ha ka jingshisha, kam long kumta, namar ba kin shah hukum beit nabar (high command), kin don ki big bosses ba ki hap ban pyndem ha sla kjat hynrei ha ki seng trai ri, kam ju kham jia kumta, namar ba ki MLA ki lah ban pyni, ban kren, ban kynduh noh hashen bad u nongïalam.

Mynshwa ha ka por ba synshar ka seng Congress, ka jingleit shong eroplein ki MLA, ki myntri sorkar ka Congress kam dei shuh kaba kai, tang ban ïakren ïa ki kam party kiba khlem shoh ler eiei na bynta ka jylla bad don lei ki khep, ba ki leit sha Delhi tang ban ïa pynlut kai ïa kam por, khlem don jingmut. Dei ban kynmaw ba shisien ba u myntri sorkar, u MLA u mih na jylla ban leit shabar, ka jinglut kam dei shuh kaba kai bad ïa kane ka jingpynlut la pyndonkam na ka pisa jong u paidbah.

Ha kiwei ki jylla, ki paidbah ki jied ïa ki seng trai ri lait noh tang ha ki jylla ha kaba ki briew ki don ka jingïadei ba kham kyrpang ha ka jingngeit kum ka nuksa ïa ka BJP, kiba bun ki Hindu kin jied ïa ka BJP lada ki don shano shano ruh. Ka politik niam, ka treikam bha, ka politik jaitbyntriew ka treikam bha hangno hangno ruh bad dei na kane ka daw ba ka party ka dei ka niam ha ka politik. Shisien ba u briew u rung ha kano kano ka party, u hap ban bud ïa ka jinghikai, ka jingbthah, bad ka nongrim jong kata ka party, lada dei uba kumno kumno ne na kano kano ka jaitbynriew ruh.