Reservation Policy: Katba dang duna ka jingïatai katta kan nang bha

SHILLONG: U MLA ka Trinamool Congress (TMC), u Dr Mukul Sangma, haba kren halor ka jingdawa ban pynbeit ïa ka Reservation Policy ha ka jylla, u la ong ba katba ki dang duna ka jingïatai...

Kynjatshai

— 5 minutes read
U nongïalam ka TMC, u Dr. Mukul Sangma
U nongïalam ka TMC, u Dr. Mukul Sangma

SHILLONG:

U MLA ka Trinamool Congress (TMC), u Dr Mukul Sangma, haba kren halor ka jingdawa ban pynbeit ïa ka Reservation Policy ha ka jylla, u la ong ba katba ki dang duna ka jingïatai ïa ka Reservation Policy katta kan dang bha namar kin don bun ki jingeh ki ban lah ban shah kynthup lang bad kane lada pynkylla ïa kane ka Policy.

Haba kren bad ki ladpathai khubor u Dr Mukul u la ong “Hadien ba ngi la ïoh la ka jong ka jylla baroh ki nongïalam jong ka Khasi Jaintia bad Garo ki da bishar bha, la ka dei halor ka jingïatylli bad kiwei kiwei ki phang ban wanrah ka jingmyntoi na ka bynta ki briew ha ka jylla ja ka ba ïadei bad ka  ioh  ka kam sorkar”.

“Dei ban don ka jingsngewburom ïa ki nongïalam barim, ki ba la lah ban ïatylli lang halor ka jingmyntoi jong ki briew jong ngi bad ka jingpynwandur ïa ka Reservation Policy, ha ki por mynshwa ka pynpaw ïa ka jinglong kawei kumta ka dei ha ngi ki longdien ban burom ïa kane”, u la bynrap.

U Dr Mukul u la ong shuh shuh “Ha ki 50 snem, ki nongshong shnong ha ka jylla ki la ioh ïa ka jingmyntoi halor kane ka bhah kam hynrei balei mynta kynsan ka mih ka jingdawa  ban bishar biang ïa ka Reservation Policy ka  long namar ba ki khun samla kim don jingkyrmen shuh ban dang ioh ïa ki kam sorkar, ka don ka jingkyrduh ki kam ki jam kaba khraw mynta ha ka jylla, ki khun samla jong ngi ki hap ban  leit shabar ka jylla ban wad ïa ki kam ki jam, kine ki jinglong jingman  mynta ka pynpaw ïa kawei ka jingsngewkhia, hato ngi lah ban ai ka hok ïa ki nongwad kam?”.

U Dr Mukul u la ong shuh shuh “Haba phaidien ïa ki nongïalam ki ba la pynwandur  ïa kane ka Policy ha ka por mynshwa, ka dei ka la pynwandur ha ka jingïatylli wat la ngi dei ki jaitbynriew ba ïapher lada ngi pyndonburom ïa kane, ki nongïalam mynta ki dei ban peit ïa ki jingeh ki ba kum ki nongïalam barim ki mad ha ka por ba pynwan dur ïa kane ka Policy”.

“Ngi baroh ki nongmihkhmat na ki party bapher bapher ha ba ïa dei bad ka jingmyntoi baroh, ngin hap ban ïatai ïa kane ka mat tang ban sngewthuh ïa ka jinglong jingman ka ba la wanrah ban shim ïa kane ka rai ha kato ka por kumno ki la pynwandur ïa kane ka policy. Halor ka Resrvation Policy, katba dang duna ka jingïatai ïa ka hapoh bad shabar ka ïingdorbar thawain, kan nang bha namar kin don bun ki jingeh ki ban lah ban kynthup lang lada kawan ka  jingpynkylla ïa ka Policy”, u la bynrap.

“Nga kyntu ïa baroh ki paralok ban sngewthuh ïa kane ka mat ban kiar na ka jingïatai halor kane ka mat bad kat ba ngi dang duna ban ïatai katta kan nang bha bad kam dei ïa ngi ba ngin shim kabu ïa kane ka mat ban pynpaw ba mano ba kham ieid jaitbynriew. Ki dang don bun ki mat jingeh jong ka jaitbynriew ki ba ki dang donkam ban shimkhia hynrei halor kane ka Reservation Policy ka ba lah ban don jingktah, kumta kan bha ban duna ka jingïatai”, u la ong.

“Ngi dei ban don ka jingshaniah ïa ka system ka ba la ju don, bad ngi hap ban sngewthuh ba baroh ngi sngewkhia ïa ki jingeh ki ba ktah ïa ki khun samla jong ngi bad ngin hap ban ïatreilang na ka bynta jong ki”, u la kyntu.

Haba kylli halor ka Roster System u la ong, “Wat la ka don kano kano ka daw ba ki sorkar ba la dep kim lah ban bud  kat kum ka Roster System hynrei  ym tang ka jylla Meghalaya hynrei kiwei ki jylla ruh kim da kham bud ïa kane hynrei ka jingtuklar jong ka ïingbishar ka dei ban bthah ïa kane bad haba ka Executive kam lah ban leh ïa la ka kamram ka Judiciary kan hap ban tuklar beit”.

U Dr Mukul u la ong, “Hynrei ka dei na ka sorkar jylla ka bym lah ban shim ïa ki sienjam ki ba donkam ban ïarap ïa ki khun samla bad ka jinglong jingman ka ba mih mynta ïa ka jingbym ïahun ki jaitbynriew halor kane ka mat ka dei na ka Sorkar jylla ka bym shimkhia namar ka  pynleit jingmut ha kiwei ki kam ym ban weng ïa ka jingeh ki khun samla”.

“Ka long ka ba donkam ïa ki nongïalam ban pynneh pynsah ïa ka jingïatylli hapdeng ki jaitbynriew ha ka jylla, kumta ka long ka ba donkam ban sngewthuh kumno ngin pynbeit ïa kane ka mat bad kane ka mat kam dei ban ktah ïa ka jingïatylli ki jaitbynriew ha ka jylla”, u la bynrap.

Halor ka jingdawa ban pyntreikam shakhmat ïa ka Roster System, u la ong “Nga sngew ba ka sorkar ka dei ban shimkhia naduh mynno ïa kane ka mat, kaei ba khang ïa ki ban pyntreikam ïa kane, Hato ka dei namar ba ki dang muja ban leh ïa kiwei pat ki jait kam.  Hato ki paidbah ki sngewthuh ïa kane ka mat? Balei kim ïa tai hashwa ka election ïa kane ka mat? Balei ki hap ban ïakren hadien ka election?”

U la kynnoh ruh ba ka sorkar ka la pyrshang ban pynphai ïa kane ka mat, bad ka la kyntait ban ai ki lad ban thep kam ïa ki, ki bun ki kam ki ba la donkam ban thung thymmai kynthup ïa ka kam pulit hynrei ki la pynsangeh ïa kine. “Kaei ka daw ba ka sorkar ban pynsangeh ïa ka jingthungkam ha ka jylla? Ka dei namar ba kim kwah ban siew tulop”.

“Shaei ki pyndonkam ïa kine ki pisa ki ba dei ban siew tulop ïa ki kam ki ba ki la pynsangeh ban thung? Ki nongshong shnong ki dei ban buh ïa ka jingkylli halor kane na ka sorkar, ban ïa ka ba shim bynta ha ki kam ban ïaphiah ïa ki jaitbynriew ha ka jylla”, u la ong.